آفریدن همچنین می‌تواند بیرون زمان ایستادن باشد برای موجودی که هر چه پیش می‌رویم عمرش تبدیل به کسر کوچک و کوچکتری از سیستمی که جزو آن است، می‌شود. یک جور رد پا در بیرون زمان که هم نشانه‌ای است بر بودن و وجود داشتن و هم پاسخی است به سوال همیشگی آدمیزاد در مورد نشانه بر جای گذاشتن.

علاوه بر اینها، اهالی روانشناسی در مورد درد و رنج ضرب‌المثلی دارند. می‌گویند: «Sharing is healing.». رنجی که ذهنی است وقتی به کلام می‌آید یا به شکلی دیگر ابراز می‌شود، تغییر ماهیت می‌دهد. انگار توان آن را می‌یابیم که با آن آسان‌تر بسازیم یا حتی بر آن مسلط شویم.

فکر می‌کنم اینچنین است که آفریدن التیام می‌شود.

سارا جان؛ لذت خواندن آثار دیگران برای من در تجربه کردن آن چیزی است که شاید هیچوقت نتوانم به واقع تجربه‌اش کنم؛ که می‌تواند اتاق ایزولهٔ نویسنده‌ای در دل پاریس را زیست کند که در آن نویسنده با آسم دست به گریبان است و خاطراتش را به شکلی یگانه جلوی چشم خواننده تشریح می‌کند. یا که می‌تواند در واقعیت، نوروزی را در سفینه‌ای اسیر یک سیاهچاله تجربه کند.

سخن دراز شد…در مورد این مساله که خواندن/دیدن/شنیدن آثار دیگران چقدر می‌تواند از نظر شخصی کمک‌دهنده باشد ارجاعت می‌دهم به همان مقالهٔ مجلهٔ نیویورکر که چند پست پایین‌تر می‌توانی پیوندش را پیدا کنی. همچنین نویسندهٔ مستعدی به نام آلن دو باتن کتابی نوشته است با عنوان «پروست چگونه می‌تواند زندگی شما را دگرگون کند» که با ترجمهٔ خوب گلی امامی و توسط انتشارات نیلوفر منتشر شده است.

دوستان، ممنون از نظراتتان.

اثری هم که برایِ بیانِ رنج ساخته شده باشد نباید فرقی بکند. مگر دردِ دل کردن به فرار از درد کمک نمی‌کند؟ البته نمی‌گویم این دو تا خیلی به هم شبیه اند، اما بی‌شباهت هم نیستند.

راجع به چه‌گونه‌ش یک چیزهائی تو ذهن‌م هست، اما درست نمی‌دانم چی بگویم.

خودت جوابی برایِ سوآل‌هات نداری؟